М.Шкетан. “Корнышто“. “В дороге“. Заключительная часть. Изучаем марийский язык.

Здравствуйте. Поро лийже. Изучаем луговой марийский язык. Один из финно-угорских языков. Распространен как в России, так и мире. Заключительная часть произведения М.Шкетана “Корнышто“. “В дороге“. Тут уникальность видео в том, что сделал повторы до сего момента непонятных для меня марийских слов, этих слов в составе предложений. Когда часто повторяется - легко запоминается. Содержание романа - путники едут по дороге, и рассказывают о перепетиях гражданской войны. Спасибо Наталье Вениной. Материалы взяты из её записей на стене “В контакте“. И Геннадию Сабанцеву, он читает на марийском языке. Ниже текст, соответствует речи на марийском языке. Этот видео отрывок можно скачать в телеграмм канале Сделать его зацикливание средствами своего смартфона, и тогда незнакомые слова на марийском языке обязательно запомнятся. Вот текст: Тудыжо гына кӱлдымаш: ме, коммунист-влак, «передовой» колхоз-влакым шагал шекланена. Ме простой показательлан ӱшанена, колхоз строительствын тӱҥ проблемыжым, колхозник-влакын сознанийыштым кугемдышаш пашам южгунам мондена, йӧндараш огына тырше. Садлан мемнам головотяп, шляпа манаш лиеш, чорт возьми!.. Темиров, сырен, ӧрдыжкӧ шӱвал колта, сапшым чотрак шупшылеш; имнят, озажын сырымым шижын, талынрак йорташ тӱҥалеш, Куэнур ялсоветыш шумешке, Темиров тетла ик мутымат пелештен огыл. Ялсоветыште Темировым вученыт. Тудо ончыгечак вуйлатышылан шке толшашыжым каласен коден улмаш. Шукат ыш лий, вуйлатыше дене коктын Ядек колхозыш кудальыч. * * * Куэнур ялсовет школлаште мый шке пашамым ик кечыштак пытарынем ыле. Шонымо семын ыш лий, кум кечым илаш логале. Кум кече гыч ялсоветыш толынамат, Темировым ужым. — Пашатым пытарышыч? — йодеш тудо. — Пытарышым. А тый шкеже? — Мыят пытарышым, кошарташыже ялсоветлан кодем. — Мом кошарташ? — Яндаловын поянлыкшым. Колхоз погынымаш тудым вуйлатыше гыч да колхоз член гыч луктын. Мӧҥгеш мыйым адак Темиров шынден конден. Корнышто тудо ончыч шкак мутланаш тӱҥалын: очыни, шонымашыже куштылемын. — Да, — манеш, — Яндаловын «передовойлыкшым» ынде суд тергаш тӱҥалеш. Колхоз почылтмек, ик ганат сай ревизий лийын огыл улмаш, шуко йоҥылыш тӱжвак лекте... Мыланем ынде Яндаловын кулак улмыжо пеш раш, садлан тудын нерген колышташ интерес пытен. Факт, чынак, кулакын кузе колхоз пашам каргымыжым ончыкта. Яндалов, чынак, колхозын тӱҥжым-вожшым короед шукшла юмыштын киен улмаш. — Темиров йолташ, — манам мый, — Яндалов нерген ойлен пытаренат гынат, ойлымашет але пытен огыл. — Кузе пытен огыл? Мый тыланет фактым ончыктенам — сита. — Ойлымашетым тичмаштарашлан, штабс-капитанын отрядше нерген кошартен каласашет верештеш. Кушко тудо каен? — А-а, — йӱклана Темиров, — Мироновын отрядшым мый йошкарге-влаклан кучыктенам... Ядек гыч лектын кайыме годым мый шканем шке лоден пыштенам: кузе-гынат Мироновым авырыкташ. Кок кече гыч Юл дек чак миен шуын улына. Миронов шонен ыле: пристаньыште пароходым шупшын налаш да Юл дене ӱлыкӧ волаш. Пристаньже лач ик кугу ялыште лийын. Ял дек кум меҥгылан шуде, Миронов ражгерыш отрядшым пуртен шогалтыш. Ялышке кок разведчикым колтен, иктыже мый, шке охотан каенам. Чын, мыйым Миронов ынеж колто ыле, пыкше сӧрвален шуктенам. Вес разведчик Сальников, шыл торговойын эргыже, пеш осал дружинник. Ядекыште имне лукмо годым тудо шомпол дене марий-влакым нигӧ деч чот лупшен. Коктын, кӱсеныш наганым пыштен, ялыш пурышна, пуйто йомын кодшо йошкарармеец улына. Ик шоҥго ойла: — Шукерте огыл ик отряд пароход гыч волен кодо... — Шукын улыт мо? — Витле еҥ чоло... — Нуно молан тышке толыныт? — йодыштеш Сальников. — Нимоланат толын огытыл, пароходышт шогалын, каен ок керт... Ачалаш — нигӧат ок ачале, пудырташ — кажне пудырта... Теве нуно адак вес пароходым вучен кият, тудымат пудыртат, садыгак пудыртат… Мыйын шӱм чӱчка: вот миен каласашет!.. Ок лий, Сальников почеш мӧҥгӧ чодыраш ошкылам. Чодыраш пурымо годым ушышкем кӱзӧ гай шонымаш керылте, а мо?.. Мироновын отрядше кум меҥгылан тора, тушко лӱйымӧ йӱк, векат, огеш шокто. — Корно дене ит кай! — чытырыше йӱк дене Сальниковлан манам. Тудат корно деч ӧрдыжкӧ пурен, лоп воктен ошкеда. Мый кӱсен гыч наганым луктынамат, Сальниковын шоягоремышкыже пудештарен колтенам. — Теве тыланет имне оза-влакым шомпол дене кырыметлан! — маньым мый ушем дене, шке вашке — пристаньыш... — Вараже мо лийын — шкат тогдаен кертат. Мироновын отрядше гыч ик дружинникат утлен огыл, шкенжым вара лӱеныт... Мый саде йошкар отряд дене граждан сарыш кайышым... Пасушко лектын шумылан каваште, кандалгын койын, йырым-ваш пыл шымаланен. Мардеж эркын гына пуалеш, кечывалйымачын вӱдыжгӧ южым конда. — Йӱр толеш, — манеш Темиров, сапшым чотрак шупшылеш... 1934, июнь