«Մարաթուկ» անսամբլ - Կովկասի քաջեր (Armenian folk)

Հայ ժողովրդական ֆիդայական «Կովկասի քաջեր» երգն է՝ «Մարաթուկ» ազգագրական անսամբլի կատարմամբ: Գեղարվեստական ղեկավար՝ Մկրտիչ Սարգսյան (Մըգրո): Տեսագրությունը վերցված է 1-ին հեռուստաալիքի յութուբյան էջից, «Երգ երգոց» հաղորդաշարի թողարկումներից մեկից՝ Այս երգում մի քառատող կա, որտեղ պատմվում է, որ մի առավոտ արթնանալով, հայ ֆիդայիները տեսան, որ շրջապատված են թուրքական 4000-անոց զորքով, և սկսում են երեսուն հոգով կռիվ մղել: Սա արձագանքն է Առաքելոց վանքի կռվի: 1901 թվականի նոյեմբերի սկզբներին Անդրանիկի և Գևորգ Չաուշի գլխավորությամբ Մշո Առաքելոց վանք է գալիս հայդուկների 25 հոգանոց մի խումբ: Իր զինակիցներով նրանց է միանում նաև Սեբաստացի Մուրադը: Վանքում եղել է նաև քսան գյուղացի, մի քանի հոգևորական և մոտ հիսուն որբ երեխա: Թուրքական կառավարությունը տեղեկանում է, որ հայդուկներ են հավաքվել Առաքելոց վանքում և շուտով Ֆերիք Մուհամմեդ-Ալի փաշայի հրամանատարությամբ 4000-անոց մի զորք շրջապատում է վանքը: Տասն օր հայ քաջերը հաջողությամբ ետ են շպրտում թուրքերի բոլոր գրոհները: 11-րդ օրը կառավարությունը փորձում է բանակցություններ սկսել Մշո թեմի հոգևոր առաջնորդ Խոսրով վարդապետի և Առաքելոց վանքի առաջնորդ Հովհաննես վարդապետի միջնորդությամբ՝ հայտնելով, որ անգամ պատրաստ են որոշ զիջումների գնալ: Կռիվը դադարեցնելու համար հայդուկները պայմաններ են թելադրում՝ ա) ազատ արձակել քաղբանտարկյալներին, բ) պատժել Սասունի և Մուշի գյուղերն ավերողներին և փոխհատուցել հայերին, գ) բարելավել հարկ‰